Vol.1, No 3, 1998 pp. 1 - 7
UDC:504.06
ENVIRONMENTALLY FRIENDLY INDUSTRIAL PRODUCTS
- RECYCLING CONSIDERATIONS
Žarko Janković, Srđan Glišović
Faculty of Occupational Safety, University of Niš, Čarnojevića 10a,
18000 Niš, Yu
e-mail: gianni@znrfak.znrfak.ni.ac.yu
Abstract. The state of play in regulations of industrial countries
reflects the growing pressure for industry to take into account of the
environment. To judge the total impact of a product on the environment
manufacturers have to do a "life cycle assessment". This sums up all negative
effects over the lifetime of a product.
In response to the increased focus on responsible solid waste management,
design for recycling means both design for easy disassembly and design
with recyclable materials. In both cases, an effective design will ensure
that at the end of their useful lives, consumer goods are recycled into
new materials, that they are kept out of landfills, and the natural resources
are conserved.
Key words: environmental suitability, ecological industrial
products, design for recycling, disassembly, environmental protection,
life-cycle assessment, solid waste management
EKOLOŠKA PODOBNOST INDUSTRIJSKIH PROIZVODA
- PROBLEMI RECIKLIRANJA
Savremena zakonska regulativa industrijalizovanih zemalja odražava rastući
pritisak na industriju u pogledu primene mera očuvanja i zaštite životne
sredine. Od proizvođača se očekuje da u skladu sa najnovijim zakonskim
aktima preuzmu odgovornost za uklanjanje i obradu svojih isluženih produkata,
čiji efekti na stanje životne sredine u svim stadijumima radnog veka treba
da budu minimalni. Da bi se u potpunosti obuhvatio uticaj proizvoda na
životnu sredinu, neophodno je izvršiti "analizu životnog ciklusa proizvoda"
(life cycle assessment). Ovakvom se analizom sumiraju svi negativni efekti
u toku nastajanja, upotrebe i odbrade ostataka industrijskih proizvoda.
Kao odgovor na povećanu pažnju koja se globalno posvećuje odgovornom
zbrinjavanju čvrstog industrijskog otpada, u primeni je nova strategija
konstruisanja pod nazivom "design for recycling" (projektovanje za recikliranje,
tj. projektovana reciklabilnost). Ova strategija podrazumeva dva osnovna
principa: projektovanje rastavljivih jedinica i upotrebu reciklabilnih
materijala i kombinacija materijala. Kvalitativno napredna konstrukcija
obezbeđuje da se potrošna dobra po isteku upotrebne vrednosti efikasno
koriste kao sirovinska baza za nove materijale i trajno i bezbedno uklanjaju
sa deponija doprinoseći tako rešavanju globalnog problema zagađenja.
Ključne reči: ekološka podobnost, reciklabilnost, analiza
životnog ciklusa, upravljanje čvrstim industrijskim otpadom