Vol. 6, No 1, 2009 pp. 49 - 54
UDC 631.147:351.823.1
BIOTECHNOLOGY AND SUSTAINABLE AGRICULTURE
Vladan Pešić1, Predrag Janković2
1Faculty of Agriculture, University
of Belgrade, Nemanjina 6, Zemun, Serbia
2Faculty of Mechanical Engineering,
University of Nis, A. Medvedeva 14, Nis, Serbia
Abstract. It is widely understood that agricultural production is
based on the exploitation of natural, primarily biological, chemical and
physical resources. Thus, the soil (lithosphere) represents the physical
source, i.e. the foundation for cultivation of cereals, field crops, fruit
- and vine growing. Furthermore, it represents the chemical source supplying
the crops with an adequate amount of both major and trace elements and
other nutrients. Indirectly, it is also a source of the nutrients required
in livestock production.
According to the EU reports in the year 2020 agricultural production
is expected to meet the food population needs. By the year 2050 the population
will rapidly grow from 7 billion to about 9.5 billion. However, in trying
to produce more and more food, there is a growing danger of exhausting
the sources. The exhaustion of the sources may pose a threat to agricultural
production. Therefore, major emphasis today is placed on sustainable agriculture,
i.e. sustainable natural resources for exploitation.
Thus, agricultural production is expected to preserve biodiversity
and an equilibrium in the biosphere, i.e. enabling the survival of genetic
resources of both animal and plant origin, contributing to their adaptability
and future use in food production. Moreover, agricultural production is
expected to preserve and protect current genetic varieties within an agricultural
ecosystem favouring the survival of animal and plant species, races, strains
and cultivars adaptable to all growing conditions, resistant to diseases,
i.e. high yielding under different ecogeographic conditions. By applying
modern biotechnological methods and techniques, constant food production
can be provided both qualitatively and quantitatively.
Key Words: Biotechnology, Sustainable Agriculture
BIOTEHNOLOGIJA I ODRŽIVA POLJOPRIVREDA
Široko je prihvaćeno da se poljoprivredna proizvodnja zasniva na iskorišćavanju
materije iz prirode, prvenstveno bioloških, hemijskih i fizičkih izvora.
Pojedini od tih izvora, a naročito biološki, su obnovljivi, uglavnom
visoko reproduktivni, dok su drugi iscrpni, neobnovljivi ili nisko reproduktivni.
Na kraju, cilj poljoprivredne proizvodnje je upravo povećanje reporoduktivosti
kapaciteta tih izvora.
Međutim, u težnji proizvodnje sve većih količina hrane, javlja
se i opasnost od iscrpljenja postojećih izvora. Tako prema proračunima
Evropske zajednice (EU), poljoprivredna proizvodnja u 2020. godini treba
da zadovolji potrebe stanovništva u hrani, čija će brojnost tada iznositi
oko 7 milijardi, a već će se 2050. povećati na 9,5 milijardi. Iscrpljivanje
prirodnih izvora bi moglo da predstavlja pretnju poljoprivrednoj proizvodnji.
Zbog toga su danas brojna nastojanja usmerena ka razvoju održive poljoprivredne
proizvodnje, odnosno održive eksploatacije prirodnih izvora.
I pored svih navedenih zahteva, od poljoprivredne proizvodnje se očekuje
da sačuva biodiverzitet, kao i ravnotežu u biosferi, čime bi se omogućio
opstanak genetskih izvora, kako životinjskog, tako i biljnog porekla,
čime se doprinosi adaptibilnosti biljaka i životinja u budućoj poljoprivrednoj
proizvodnji. Štaviše, u poljoprivrednoj proizvodnji mora da sačuvamo
i zaštitimo i one biljne i životinjske vrste, rase i kulture koje u sadašnjoj,
intenzivnoj, poljoprivrendoj proizvodnji ne zauzimaju glavno mesto, ali
su nosioci adaptibilnosti i otpornosti na bolesti, naročito pri određenim
ekogeografskim uslovima.
Jedan od ekoloških i ekonomski isplativih aspekata održive poljoprivredne
proizovdnje je biotehnologija. Savremenim biotehnološkim metodama i postupcima
može se osigurati sigurna proizovdnja hrane i u kvalitativnom i u kvantitativnom
smislu. Naša nauka i struka moraju da prate savremene trendove u poljoprivredi,
jer bez održivog razvoja i biotehnologije ne možemo održati mesto koje
nam pripada u svetskoj proizvodnji hrane.
Ključne reči: Biotehnologija, održiva poljoprivreda