Vol.2, No 2, 2002 pp. 123 - 133
UDC 504.064

MATERIAL-ENERGETIC INFLUENCE TECHNOLOGICAL SYSTEMS ON ENVIRONMENT
Ivan Krstić, Branislav Anđelković
Faculty of Occupational Safety, University of Nis, Yugoslavia

Abstract. Enormous significance of rational use material and energy in all range human activity require evolution of methods to estimate efficiency technological systems. Because of that the goal of working is to show element equation to balance material, energetically and exegetical course more exactly the level of useful, i.e. loses. Sensually are interest places biggest looses how will later in that part technological system place balance surface and determinate center of losses. Minimizing mass, energetically and exegetical losses, in the same time is lover the risk of the pollute of environment and give starting base to optimal technological system with characteristics 3E (ecology-economy-energetic). With complete analyze material and energetically course we can speak about their quality like index quality of matter and energy.
Key words:   technological systems, equation balance, environment

MATERIJALNO-ENERGETSKI UTICAJ
TEHNOLOŠKIH SISTEMA NA ŽIVOTNU SREDINU
U radu su prikazane metode bilansiranja koje predstavljaju jednu od polaznih osnova za pravilnu ocenu rada postrojenja, kako energetskih, ekonomskih, tako i ekoloških parametara. Definisani su stepeni korisnosti, odnosno gubitaka, karakteristični za sve bilansne jednačine. Minimiziranjem masenih, energetskih i eksergijskih gubitaka smanjuje se rizik zagađenja životne sredine i daje polazna osnova optimizaciji tehnološkog sistema, sa karakteristikama 3E (EKOLOGIJA-EKONOMIJA-ENERGETIKA).
Kako je otpadna toplota (dimni gasovi, isparenja i dr.) jedan od glavnih elemenata zagađivanja životne sredine, to je težnja da se smanjenjem ispuštanja ovih elemenata i njihovim vraćanjem u proces proizvodnje omogući energetska efikasnost procesa kao i efikasnost zaštite životne sredine. Ovaj stav nas upućuje na činjenicu da je energetska efikasnost u uskoj vezi sa zaštitom životne sredine.
Ključne reči: tehnološki sistemi, bilansne jednačine, životna sredina