Vol.2, No 2, 2002 pp. 101 - 113
UDC 331.103.255
INTERACTION BETWEEN HUMAN FACTORS
AND THE AUTOMATIZATION
Miroljub Grozdanović, Žarko Janković
University of Niš, Faculty of Occupational Safety, Čarnojevića 10 a,
18000 Niš, Serbia
E-mail: zarko@znrfak.znrfak.ni.ac.yu
Abstract. New structure of human work activity in automated system
demands more comprehensive examinations and research, because even slight
errors lead to failures, even to complete system destruction with catastrophical
consequences. While designing and constructing automated system criteria
in choosing the ergonomic solutions haven't been precisely defined, functional
and ergonomic demands haven't been taken care of, so that a more complete
research of interaction between human work activity and automated systems
becomes a necessity.
The advanced technologies have more influence to various forms of the
human activity. That is why, in this article, various levels of the automation
are defined as well as theirs impact to the human activities in a different
technological processes. The investigation results are presented on the
characteristics of the automation in the real-world systems. They point
out the existence of many problems concerned with the interaction between
men and automation, with potentially serious consequences to the system
security. Tree main elements of the human interaction in the automated
systems are described: a confidence in automation, an awareness situation
in controlling and monitoring and a creation of mental models in the operation
of the real-would systems.
Key words: human – machine interaction, automation,
confidence in automation
INTERAKTIVNI ODNOS
IZMEĐU LJUDSKIH FAKTORA I AUTOMATIZACIJE
Nova struktura radne delatnosti čoveka u automazovanim sistemima zahteva
obuhvatnija proučavanja i istraživanja, jer nastajanje i malih grešaka
može dovesti do havarija, raspada pa i uništenja čitavog sistema sa katastrofalnim
posledicama. Pri projektovanju i konstrukciji večine automatizovanih sistema,
nisu bili jasno definisani kriterijumi prilikom izbora ergonomskih rešenja,
te se nije mnogo pažnje poklanjalo funkcionalnim i ergonomskim zahtevima,
tako da obuhvatnija istraživanja usklađenosti između delatnosti ljudi i
automatizovanih sistema postaju neophodnost.
Napredne tehnologije sve više utiču na različite oblike ljudskih aktivnosti.
Zbog toga su u ovom članku definisani različiti nivoi automatizacije kao
i njihovi uticaji na ljudske aktivnosti u različitim tehnološkim procesima.
Rezultati istraživanja su izneti na osnovu karakteristika automatizacije
u stvarnim sistemima. Oni ukazuju na postojanje mnogih problema koji se
tiću interakcije između čoveka i automatizacije, sa potencijalno ozbiljnim
posledicama na bezbednost sistema. Opisana su tri osnovna elementa ljudske
interakcije u automatizovanim sistemima, i to: poverenje u automatizaciju,
svesnost situacije u kontrolisanju i upravljanju i kreiranje mentalnih
modela u operaciji stvarnih sistema.
Ključne reči: interaktivni odnos "čovek-mašina", automatizacija,
poverenje u automatizaciju
