Vol.4, No 1, 2006 pp. 121 - 132
UDC 53+504.055
RADIATION PROTECTION IN THE WORLD AND
IN FORMER YUGOSLAVIA AND
SERBIA AND MONTENEGRO SINCE DISCOVERING OF
THE X-RAYS TO NOWADAYS
M. M. Ninković
Radiation Protection and Environmental Protection Laboratory
Institute of Nuclear Sciences – Vinča, P. O. Box 522,
11001 Belgrade, Serbia and Montenegro
Abstract. Harmful effects of radiation and call for protection against
it were recognized practically immidiatly upon the discovery of X-rays
and radioactivity. A chronological review of some key events in development
of radiation protection is given in this paper. First, the main activities
of the ICRP since its establishment to nowadays are presented. Afterwards,
a general description of some, according to the author's opinion, important
events in the field of radiation protection in the former Yugoslavia and
Serbia and Montenegro are given as: Vinča accident; Organization of Radiation
Protection Laboratory in Vinča Institute; International Vinča Dosimetry
Experiment; First Symposium and organization of the Yugoslav Radiation
Protection Association; the French - Yugoslav Colloquium on radiation protection;
International inter-comparison experiment on nuclear accident dosimetry,
and the International Summer Schools and Symposium on Radiation Protection
organized in Yugoslavia. Some comments on the Three Mile Island and Chernobyl
accidents are given as well. Bioindicators of low dose and dose intensity
exposure are cited as one of the main problems that have to be resolved
in radiation protection in the near future. Finally, as one of the main
problems that, according to the author's opinion, physicists have
to resolve in this field in the near future would be development of the
operational dosimeter for high energy neutrons.
Key words: radiation protection, Vinca accident, international
dosimetry experiment, inter-comparison experiment, first Yugoslav symposium,
international summer schools, nuclear power plants accident.
ZAŠTITA OD ZRAČENJA U SVETU I BIVŠOJ JUGOSLAVIJI
I
SRBIJI I CRNOJ GORI OD OTKRIĆA X – ZRAČENJA
DO DANAS
Štetno dejstvo jonizujućeg zračenja i potreba za zaštitom uočeni su neposredno
po otkriću X-zračenja i radioaktivnosti. Hronološki prikaz ključnih događaja
u razvoju zaštite od zračenja izložen je u ovome radu. Najpre, obrađene
su osnovne aktivnosti ICRP od osnivanja do danas. Zatim sledi prikaz, po
mišljenju autora, ključnih događaja na području zaštite od zračenja u bivšoj
Jugoslaviji i Srbiji i Crnoj Gori, kao što su: Akcident u Vinči; Osnivanje
Laboratorije za zaštitu od zračenja u Institutu Vinča; Međunarodni dozimetriski
eksperiment u Vinči; Prvi simpozijum i osnivanje Jugoslovenskog društva
za zaštitu od zračenja; Francusko – Jugoslovenski kolokvijum na temu zaštite
od zračenja; Međunarodni interkomparacioni eksperiment akcidentalnih dozimetara
u Vinči i, Međunarodne letnje škole i Simpozijum zaštite od zračenja organizovani
u Jugoslaviji. Kratki prikazi i ocene akcidenata na Ostrvu tri milje i
Černobilju su takođe, dati. Bioindikatori malih doza i intenziteta doza
navedeni su kao osnovni problem koji treba da bude razrešen u zaštiti od
zračenja u budućnosti. Konačno, kao primer jednog od osnovnih problema
u oblasti zaštite od zračenja koji stoji pred fizičarima jeste, po mišljenju
autora, razvoj i konstrukcija operativnog dozimetra za neutrone viših energija.
