Vol.5, No 1, 2006 pp. 59 - 70
UDC 531.011:531.31
THE ACTION OF FORCE AND COUNTERACTION
PRINCIPLE
Veljko A. Vujičić
Mathematical Institute of the Serbian Academy of Science,
11001 Beograd, P.O.Box. 367, SCG
e-mail: vvujicic@ mi.sanu.ac.yu
Abstract. In this article, the standpoint is the terms action and
principle in classical mechanics. The ontological clarification of the
term "action'' is defined through expressions (1), (2) and (3). The example
of the linear body motion is showing uselessness of the standard action
integral. Then, using the integral (4), the term "Action of force", is
defined. The action of the inertia force will be named "counteraction".
Similarly, the term the "principle of mechanics" is analyzed and defined.
The principle of action and counteraction is formulated. The independence
of this principle is proved, with the comparison of generalized variational
principles of mechanics. We give the very simple, but essentially important
examples.
Key words: Analytic mechanics, principle, action, counteraction
PRINCIP DEJSTVA SILA I PROTIVDEJSTVA
Više znamenitih autora dela iz klasične analitičke mehanike nazivaju treću
Njutnovu aksiomu Princip dejstva i protivdejstva. Ovde se pokazuje da se
ta aksioma ne može smatrati principom mehanike. Reafirmiše se Ojlerov pojam
dejstvo sile i uvodi pojam Protivdejstvo, kao dejstvo sile inercije u toku
vremena kretanja. Fizička dimenzija dejstva sile jednaka je, kao i u klasičnom
shvatanju, proizvodu dimenzija rada i vremena. Medjutim, pri ravnomernom
kretanju protivdejsvo jednako je nuli, što se znatno razlikuje od odgovarajućeg
standardnog dejstva, koje je proporcionalno intervalu vremena kretanja.
Princip dejstva sile i protivdejstva definisan je matematickom relacijom
kao iskazom: Dejstvo sila je jednako i suprotno usmereno protivdejstvu.
Ovaj princip ne može se identifikovati sa trećom Njutnovom aksiomom. Na
osnovu ovog iskaza može se razviti skladno cela teorija o kretanju tela,
što ga čini principom mehanike. U cilju boljeg poimanja stvari ovaj princip
je uporedjen ovde sa integralnim varijacionim principima mehanike.
Ključne reči: Analitička mehanika, principi, dejstvo,
protivdejstvo