Vol.5, No 1, 1998 pp. 12 - 17
UDC: 612.82;616-005
NONTRAUMATIC (SPONTANEOUS) SUBARACHNOID HEMORRHAGE
Zoran Milenković, Milorad Babić, Sonja Radenković
Neurosurgical Clinic and Institute of Nephrology and Hemodialysis, University School of Medicine, Niš, Yugoslavia
Summary. Spontaneous (nontraumatic)  subarachnoid hemorrhage (SAH) is an acute and potentially life- threatening condition. There are many conditions and diseases that have been able to bring about SAH but aneurysms play a dominant role. In some percent the cause of SAH  still remains undefined . Population based incidence rates vary from 6.5 to 23.9 per 100.000 for all age groups. Many factors have been accepted as risk factors. The amount of extravasated blood correlates well with brain damage and hemodynamic disturbances. Diagnosis must be fast, reliable and the CT is the best method in establishing the diagnosis of intracranial bleeding. The treatment should start as early as possible. The final outcome remains poor for many patients with overall mortality of 25% and many of them will expire due to the initial bleeding.
Key words: Subarachnoid hemorrhage, aneurysms, intracranial bleeding
NETRAUMATSKA (SPONTANA) SUBARAHNOIDNA HEMORAGIJA

Netraumatska (spontana) subarahnoidna hemoragija (SAH) je akutno i potencijalno po život ozbiljno stanje. Postoje mnoga stanja i obolenje koja su u vezi sa etilogijom SAH, ali aneurizme mozga imaju dominantnu ulogu.U odredjenom procentu SAH ostaje nepoznate etiologije.Učestalost se kreće za sve starosne grupe od 6.5 do 23.9 slučaja na 100.000 stanovnika. Mnogi faktori okrivljeni su kao rizik faktori za izazivanje SAH. Količina izlivene krvi u saubarahnoidnom prostoru je u dobroj korelaciji sa o{tecenjem mozga i hemodinamskim poreme}ajima. Dijagnoza mora biti brza, pouzdana  i CT je najbolja metoda u dokazivanju intrakranijalnog krvavljenja. Lečenje treba započeti brzo. Krajnji ishod je često loš za mnoge pacijente. Mortalitet se kreće do 25%, većina pacijenta egzitiraće zbog inicijalne hemoragije.
Ključne reči: Subarahnoidna hemoragija, aneurizme, intrakranijalno krvavljenje