Vol.12, No 2, 2005 pp. 113 - 117
UC 159.9:616.895.7

COGNITIVE COMPLEXITY OF PARANOID PATIENTS
Snežana Manojlović, Julijana Nikolić-Popović
Psychiatric Clinic, Faculty of Medicine, Niš, Serbia and Montenegro
E-mail: ttomas@EUnet.yu

Summary. From both clinical and phenomenological perspective, paranoid construction is the most striking characteristic of the paranoid process. By its nature it represents the cognitive organization by which paranoid patients organize the meaning of the world around them. Cognitive complexity, as one of the characteristics of cognitive style, marks the level of categorical differentiation given through quantitative basis of classifications used for differentiation of reality. In this study, cognitive complexity was measured in paranoid psychotic patients compared to normal subjects. Cognitive complexity was measured using the Role Construct Repertory Test (REP) (Bieri, 1981) which has its base in the theory of personal constructs. Two variants of the test were given: in the first the role-carriers were people from the patient's personal life, and in the second the members of a small psychotherapeutic group of paranoids. Measurements were done in the phase of presence of psychotic symptoms and after their withdrawal. The results show that paranoid patients exhibit lower cognitive complexity in all the measurements, compared to normal subjects. This suggests a consistently generalized evaluation of others, based on subjective criteria. Uniformity of evaluation shows that there is no recognition and acceptance of differences attributed to others. Expectations of the paranoid, which seek for confirmation of the projected aggression or an explanation for the feeling of vulnerability in the outer world, determine the meaning that the patient ascribes to his experience. This type of cognitive organization (with generalized, rigid concepts based on personal principles) requires an adjustment of communication and manner of therapeutic engagement in the psychotherapeutic process.
Key words: Paranoid, cognition, cognitive complexity

KOGNITIVNA KOMPLEKSNOST PARANOIDNIH PACIJENATA
Kratak sadržaj: Paranoidna konstrukcija je klinički i fenomenološki najupadljivija karakteristika paranoidnog procesa. Po svojoj prirodi predstavlja kognitivnu organizaciju kojom paranoidni pacijent organizuje značenje sveta oko sebe. Kognitivna kompleksnost, kao jedna od karakteristika kognitivnog stila, označava stepen kategorijalne diferencijacije date kroz kvantitativnu osnovu klasifikacija koje se koriste u diferenciranju realnosti. U ovom radu merena je kognitivna kompleksnost kod paranoidnih psihotičnih pacijenata u poređenju sa normalnim subjektima. Kognitivna kompleksnost merena je Testom repertoara uloga (REP), (Bieri,1981) koji svoje uporište ima u teoriji personalnih konstrukata. Date su dve varijante testa: u jednoj su nosioci uloga bile osobe iz pacijetovog ličnog života, a u drugoj članovi male psihoterapijske grupe paranoidnih. Merenja su vršena u fazi postojanja psihotične simptomatologije i po njenom povlačenju. Rezultati ukazuju da paranoidni pacijenti imaju manju kognitivnu kompleksnost u svim merenjima u poređenju sa normalnim subjektima. To odslikava dosledno generalizovano, na subjektivnim kriterijumima bazirano procenjivanje drugih. Uniformnost procene ukazuje da nema prepoznavanja i uvažavanja razlika u osobinama drugih. Očekivanja paranoidnih, koja imaju za cilj da u spoljašnjoj sredini nađu potvrdu za projektovanu agresivnost ili objašnjenje za doživljaj vulnerabilnosti, određuju značenje koje pacijent pripisuje svom iskustvu. Ovakav tip kognitivne organizacije (sa generalizovanim, na ličnim principima organizovanim, rigidnim konceptima) podrazumeva prilagođavanje komunakacije i načina terapijskog angažovanja u psihoterapijskom procesu.
Ključne reči: Paranoidan, kognicija, kognitivna kompleksnost