Review Article
Vol.10, No 2, 2012 pp. 131-139
UDC 347.95
THE INTERVENTION EFFECT OF A VERDICT
Vladimir Boranijašević
The Faculty of Law, University of Priština with Temporary Headquarters in Kosovska Mitrovica
E-mail: vladimir.boranijasevic@pr.ac.rs
The verdict brought in the litigation in which one litigant was joined by an intervener produces a specific process effect towards a common intervener. This effect of a verdict is called an intervention effect and it appears in the later litigation started against the intervener by the litigant the intervener had joined and who had lost the previous litigation. The author in the paper points to the characteristics and essence of the intervention effect of a verdict, to the conditions for appearance of this effect and a possibility for the intervener to use an objection to eliminate the effect of the verdict brought in the previous litigation. The author analyzes legal decisions in the Republic of Serbia and points to the legislation regarding this process concept in some legal systems in the region.
Key words:
litigation, litigants, intervener, intervention effect of a verdict, an objection to improper conduct of litigation, going into effect
INTERVENCIJSKO DEJSTVO PRESUDE
Presuda koja je donesena u parnici u kojoj se jednoj parničnoj stranci pridružio umešač, proizvodi prema običnom umešaču specifično procesno dejstvo Ovo dejstvo presude se naziva intervencijskim dejstvom i ono nastupa u kasnijoj parnici koju protiv umešača pokreće stranka kojoj se umešač pridružio i koja je prethodnu parnicu izgubila.
Intervencijsko dejstvo presude se manifestuje u činjenici da u novoj parnici između stranke i umešača koji joj se pridružio u ranijoj parnici, umešač ne može da osporava utvrđeno činjenično stanje, kao i pravne kvalifikacije sadržane u obrazloženju pravnosnažne presude. Umešač ne može da ospori pravno ni činjenično tvrđenje, niti pravno shvatanje suda, kao ni odluku suda o uslovljavajućem odnosu. I činjenična i pravna ocena stanja stvari se smatraju nespornim, sud je za njih vezan i kao takve one predstavljaju podlogu za sudsku odluku u novoj parnici. Intervencijsko dejstvo presude se može otkloniti isticanjem prigovora rđavog vođenja parnice. Umešač ima pravo da istakne prigovor koji će zasnovati na zakonom predviđenim razlozima. Ukoliko sud usvoji prigovor umešača, otklanja se dejstvo presude donete u prethodnoj parnici i omogućava ponovno raspravljanje o činjeničnim i pravnim pitanjima o kojima je već raspravljano i odlučeno u ranijoj parnici.
Institut intervencijskog dejstva presude nije bio zakonom regulisan sve do donošenja Zakona o parničnom postupku Republike Srbije iz 2011. godine. Autor u radu ukazuje na karakteristike i suštinu intervencijskog dejstva presude, na uslove za nastupanje ovog dejstva te mogućnost za umešača da prigovorom otkloni dejstvo presude donete u prethodnoj parnici. Autor analizira zakonska rešenja u Republici Srbiji i osvrće se na zakonsku regulativu u vezi sa ovim procesnim institutom u pojedinim pravnim sistemima u regionu.
Ključne reči:
parnica, parnične stranke, umešač, intervencijsko dejstvo presude, prigovor rđavog vođenja parnice, pravnosnažnost.
