Vol.5, No 1, 2007 pp. 39-46
UDC 35.071.55(497.11)
THE MOST IMPORTANT CHANGES IN SERBIAN
SYSTEM OF TERRITORIAL DECENTRALIZATION
Dejan Vučetić
Faculty of Law, University of Niš, Serbia
In this paper the author has studied the structure of articles that regulate
territorial decentralization in the Constitution of Serbia 2006, and in
three acts adopted in late 2007 (the Law on Territorial Organization, the
Law on Local Government and the Law on Local Elections) in order to determine
the meaning, characteristics of changes and possibilities for a further
development of the Serbian system of territorial decentralization. After
conducting a functional analysis of the system of territorial decentralization,
he concluded that organization of decentralized units abandons the principle
of division of powers, and then tried to evaluate the most important changes
in relation to the previous system of decentralization, which relate to:
restoring local property rights; modalities and criteria for the establishment
of new provinces, cities and municipalities; rights of foreign nationals
in the implementation of local self-government; authorization for creating
public-private partnerships, new responsibilities in the hands of territorial
decentralization units (including the right of a city to form a communal
police); the position of the mayor and other local government bodies in
the system of powers united in the hands of the local assembly; technical
solutions which facilitate and accelerate the work of bodies of decentralized
units; changes in the way of nomination and increasing the electoral threshold;
controversies about the ways to end the councilor's mandate ("blank resignation")
etc.
Key words: The Constitution of Serbia, territorial decentralization,
local government, local elections, the right to property, parliamentary
system of government, the original competences of decentralized units.
NAJBITNIJE PROMENE U SISTEMU TERITORIJALNE
DECENTRALIZACIJE U REPUBLICI SRBIJI
U radu koji je pred vama autor nastoji da prati arhitektoniku
odredbi kojima je regulisana teritorijalna decentralizacija u Ustavu Republike
Srbije iz 2006. godine i u tri krajem 2007. godine usvojena zakona (Zakona
o teritorijalnoj organizaciji, Zakona o lokalnoj samoupravi i Zakona o
lokalnim izborima), kako bi utvrdio smisao, karakteristike promena i mogućnosti
daljeg razvoja srpskog sistema teritorijalne decentralizacije. Nakon sprovedene
funkcionalne analize ukupnosti odredaba sistema teritorijalne decentralizacije,
on prvo prosuđuje da je prilikom organizacije vlasti decentralizovanih
jedinica napušten princip njene podele, a potom nastoji da razloži najvažnije
promene u odnosu na do tada važeći sistem decentralizacije koje se odnose
na: vraćanje oduzetog prava na imovinu; načine i kriterijume za ustanovljavanje
novih pokrajina, gradova i opština; prava stranih državljana u ostvarivanju
lokalne samouprave; ovlašćenje za stvaranje javno-privatnih partnerstava;
nove nadležnosti koje su se našle u rukama jedinica teritorijalne decentralizacije
(među kojima se izdvaja pravo grada da obrazuje komunalnu policiju); položaj
predsednika i drugih organa lokalne vlade u sistemu skupštinskog jedinstva
vlasti; tehnička rešenja kojima se olakšava i ubrzava rad organa decentralizovanih
jedinica; promene u načinu kandidovanja i povećanje izbornog praga; kontroverze
oko prestanka mandata odbornika („blanko ostavka") i dr.
Ključne reči: Ustav Srbije, teritorijalna
decentralizacija, lokalna samouprava, lokalni izbori, pravo na imovinu,
skupštinski sistem vlasti, izvorne nadležnosti decentralizovanih jedinica.