Vol.1, No 5, 1998 pp. 301 - 313
UDC 802.0-562
DISCOURSE FUNCTIONS OF WORD ORDER CHANGES
IN ENGLISH DECLARATIVE SENTENCES
Biljana Mišić Ilić
English Department, Faculty of Philosophy, Niš, Yugoslavia
Abstract. Following the theoretical assumption that similarities
in syntactic form may correspond to discourse-functional similarities in
the use of those forms, English declarative sentences with non-subject
initial elements were examined in their syntactic, textual, and pragmatic
aspects. Parameters influencing discourse functions of such word order
changes include syntactic ones, semantic and pragmatic ones, and semantic
and textual ones. Taking discourse functions to be additional elements
of meaning introduced in the propositional content of sentences with canonical
word order and the contribution of such word order changes to the context
in which the sentence is used, we identified two basic types: 1) pragmatic
functions of achieving prominence and emphasis (creating two especially
prominent positions in a sentence, initial and final, evoking a salient
set the member of which is the entity denoted by the initial element, setting
the theme or the "scene" of the sentence), and 2) textual ones, which chiefly
deal with linking with the preceding and the following text and rearranging
of elements within a sentence.
DISKURSNE FUNKCIJE PROMENA REDA REČI
U ISKAZNIM REČENICAMA U ENGLESKOM JEZIKU
Polazeći od teorijske pretpostavke da sličnosti u sintaksičkoj strukturi
mogu odgovarati diskursno-funkcionalnim sličnostima u upotrebi tih struktura,
ispitivali smo iskazne rečenice u engleskom jeziku u kojima se u inicijalnom
položaju ne nalazi subjekat sa ciljem da se ta pojava sagleda u sintaksičkim,
semantičkim i pragmatskim aspektima. Parametri koji utiču na diskursne
funkcije takvih promena reda reči su trojaki: sintaksički, semantičko-pragmatski
i semantičko-tekstualni. Podrazumevajući pod diskursnim funkcijama dodatne
elemente značenja koji se unose u propozicioni sadržaj rečenica sa neutralnim
redom reči, kao i doprinos takvih izmena u odnosu na kontekst u kome je
konkretna rečenica upotrebljena, identifikovali smo dva osnovna tipa: 1)
pragmatske funkcije isticanja i naglašavanja (stvaranje dva posebno istaknuta
položaja u rečenici, inicijalnog i finalnog, evociranje nekog skupa čiji
je član entitet označen inicijalnim elementom, postavljanje tematskog ili
'scenskog' okvira rečenice), i 2) tekstualne funkcije, koje se prvenstveno
tiču povezivanja posmatrane rečenice sa prethodnim i narednim tekstom,
kao i adekvatnijeg raspoređivanja elementa unutar rečenice.
