Vol.2, No 9, 2002 pp. 313 - 325
UDC 820(94).09-31
MAPPING THE OTHER, MAPPING THE SELF:
B. WONGAR'S NOVEL RAKI (1994)?
Ljiljana Bogoeva Sedlar
Faculty of Dramatic Arts, University of Arts, Belgrade
This paper was presented at the sixth conference of the European Society
for the Study of English, held in Strasbourg, France, from August 30 to
September 3, 2002. It was contributed to the seminar on Mapping the other,
mapping the self - discourses of travel from the 18th century to the present.
The seminar topic corresponded perfectly with the remarkable life, and
unique literary opus, of the Australian writer B. Wongar, pseudonym of
the Yugoslav émigré Sreten Bozic (b. 1932). Wongar's travels through Europe
and Australia, and the circumstances which lead to his witnessing (and
sharing) the suffering of the dispossessed Aboriginal peoples, provided
insights which he deepened through study of Aboriginal mythology and history,
and dramatized in poems, plays, short stories and, most extensively, the
four novels which comprise his Nuclear Cycle. Raki, the last novel in that
series, is a study of two locations (the Serbian Balkans, and the Aboriginal
Australia) where 'civilizing' invaders (the Ottoman Turks, the European
settlers, the Nazi Germans, the NATO and UN 'peacekeepers') mapped the
conquered, primitive 'others' in ways that justified their extinction.
Wongar studies the ways in which overt or covert genocides are legalized,
and rationalized as inevitable and desirable march of progress. He exposes
the horrible nature of post-civilized barbarism, and the strategies through
which it continues to spread and plague us. The paper sets his concerns
in the context of similar undertakings by such authors as J. M. Koetzee,
Wendy Lill, Christopher Hampton, John Pilger, etc., and points out how
archetypal criticism and new historicism can shed additional light on the
works of this remarkable artist.
OTKRIVANJE SEBE KROZ ISTRAŽIVANJE
DRUGOG:
ROMAN RAKI AUSTRALIJSKOG PISCA B. VONGARA
Rad je izložen na šestoj ESSE konferenciji održanoj u Strazburu avgusta/septembra
2002. godine, u okviru seminara koji se bavio mapiranjem 'drugog' u putopisnoj
literaturi od osamnaestog veka do danas. Rad se bavi životom i stvaralaštvom
australijskog pisca B. Wongara (t.j. Sretena Božića, rodjenog 1932. u Jugoslaviji,
iz koje je emigrirao šezdesetih, i u Australiji, pod novim aboridžinskim
imenom, na engleskom jeziku počeo da piše sedamdesetih). Iz njegovih putovanja
po Evropi i Australiji, i nomadskog života sa Aboridžinima prema čijoj
je civilizaciji (razumevanju prirode, harmoničnom i miroljubivom načinu
zivota, mitologiji, umetnosti) osećao duboko divljenje, proizišla su brojna
dela: pesme, drame, kratke priče, i Nuklearni ciklus koji sačinjavaju četiri
romana, od kojih je Raki (1994, 1997) poslednji. Boreći se protiv surovog
uništavanja aboridžinskog načina života (kulturne i duhovne tradicije tako
oprečne eksploatatorskoj kolonijalnoj 'etici' anglosaksonske civilizacije)
Vongar je shvatio i povezao stradanje australijskih starosedelaca sa stradanjima
i svih ostalih osvajanih naroda, čije se istrebljenje tokom istorije tumačilo
kao progres i napredak. Roman Raki je duboko doživljena epifanija o vezi
koja postoji izmedju stradanja koje je u svojoj istoriji doživljavao narod
na Balkanu, i stradanja kojima su izloženi Aboridžini u Australiji. U radu
je Vongarova osuda genocidnosti i varvarizma takozvane civilizacije stavljena
u kontekst stvaralaštva autora kao sto su J.M. Kuci, Vendi Lil, Kristofer
Hampton, Džon Pildžer, Robert Hjuz, i drugi, koji, slično Vongaru, ne opraštaju
genocide koji prate progres Zapada kroz Kanadu, Juznu Ameriku, Juznu Afriku,
i drugde. Rad ističe načine na koji arhetipska kritika (posebno pristup
Lesli Fidlera) i novi istoricizam (posebno načela Stivena Grinblata) mogu
upotpuniti razumevanje Vongarovih izvanrednih ostvarenja.
