Vol.1, No 5, 1997 pp. 57 - 70
UDC: 338.246.025.88
THE PUBLIC ENTERPRISES IN OWNERSHIP TRANSFORMATION
Dragana Radenković-Jocić
Faculty of Economics in Niš, Trg VJ 11, 18000 Niš, Yugoslavia
Abstract. The investment and transition legislation has been completely
changed in Yugoslavia and its two federal units during the last few years.
This paper reviews the legal aspects of public enterprises in ownership
transformation. This form of enterprise, a participant in economic relationships
in capacity of a legal person, is still interesting for the Yugoslav law,
because it is based on the state-owned capital that is the subject matter
of transformation. Public enterprises are founded, organized and may operate
according to the market principles of trading, business cooperation and
realization of profit-oriented joint interests and objectives. A public
enterprise enjoys a special legal status, separate from the state's subjectivity.
It becomes qualified as a legal person by registration in the court register.
The subject matter of transformation is also the state-owned capital. Public
enterprises are autonomous in decision-making about the starting process
of privatization. To protect the public interests, it is necessary that
enterprises obtain founder's agreement.
JAVNA PREDUZEĆA U SVOJINSKOJ TRANSFORMACIJI
U Jugoslaviji i njenim federalnim jedinicama u proteklih par godina iz
osnova je promenjeno investiciono i tranziciono zakonodavstvo. Cilj ovog
rada je prikaz pravnog aspekta javnog preduzeća u svojinskoj transformaciji.
Ova forma preduzeća, učesnika u odnosima u privredi kome je priznato svojstvo
pravnog lica, u jugoslovenskom pravu je još uvek interesantna jer se zasniva
na državnom kapitalu koji je predmet promene vlasništva. Preduzeće koje
obavlja privrednu delatnost od opšteg interesa, a koje osniva država, odnosno
jedinica lokalne samouprave je javno preduzeće. Delatnost od opšteg interesa
mogu obavljati i drugi oblici preduzeća utvrđeni Zakonom o preduzećima,
deo preduzeća, kao i preduzetnik. Osnovna obeležja javnog preduzeća jesu
svojstvo njegovog osnivača i obavljanje delatnosti od opšteg interesa.
Zakonom o svojinskoj transformaciji predviđaju se tri načina svojinske
transformacije, i to: autonomno, po posebnom programu Vlade, a preduzeća
sa državnim kapitalom - uz saglasnost osnivača. Javno preduzeće transformiše
se izborom jednog ili više modela: prodajom akcija radi prodaje kapitala
(sa i bez popusta), prodajom akcija radi prikupljanja dodatnog kapitala
(sa popustom) ili konverzijom dugovanja u akcije poverilaca. Svojinska
transformacija javnih preduzeća čiji je osnivač Republika Srbija pokazuje
izvesne specifičnosti u odnosu na transformaciju preduzeća koja je osnovna
jedinica lokalne samouprave.
