Vol.5 No 3, 2008 pp. 195 - 203
UDC 316.334.2
THE AVAILABILITY OF SOCIAL CAPITAL IN
TRANSFORMING ECONOMIES
Marija Džunić
Faculty of Economics, University of Niš, Trg kralja Aleksandra Ujedinitelja
11, Serbia
marija_dzunic@ni.ac.rs
Today there is not a single country in the Balkans left that did not express
the willingness to approach the western world, by accepting its economy,
politics and society coordination principles. However, some of the transformation
actors cannot claim any enviable success neither in economic performance
nor visible progress in other areas of social life. Also, there is a fascinating
variety in the accomplished transformation achievements, although the reformers
have followed almost identical reform recommendations. This fact has lead
to a thought that policy is not crucial for transformation success, but
that social, political and cultural environment is equally important. Considering
that the process of economic and political reforms is going on in a particular
environment of specific societies, with their inherited habits, customs,
traditions and systems of moral values, the final result is different in
each particular country, according to its preconditions for a political-economic
liberalization. These preconditions can be expressed in the form of social
capital – a resource that encompasses society's norms of cooperation,
reciprocity and trust, as well as social structures, like social networks,
groups and associations which enable individuals to access social recourses.
This paper deals with the problem of lacking social capital in transforming
countries, and how it affects economic progress and the institutionalization
of a new coordination system.
Key words: Transformation, social capital, availability
of social capital
RASPOLOŽIVOST SOCIJALNOG KAPITALA U PRIVREDAMA
KOJE SE TRANSFORMIŠU
Danas ne postoji nijedna zemlja na Balkanu koja nije izrazila spremnost
da se približi zapadnom svetu, kroz prihvatanje principa koordinacije
ekonomskog, političkog i društvenog sistema. Međutim, neki od aktera
transformacije ne mogu se pohvaliti zavidnim uspehom ni po pitanju ekonomskih
performansi ni po uočljivom progresu u ostalim oblastima društvenog života.
Takođe, iznenađujuća je raznolikost ostvarenih rezultata transformacije,
iako su reformske politike različitih zemalja zasnovane na skoro identičnim
preporukama. Ove činjenice ukazuju da mere ekonomske politike nisu presudne
za uspeh transformacije, već da pažnju treba posvetiti i društvenom,
političkom i kulturnom okruženju u kojima se one sprovode. Imajući u
vidu da se proces ekonomsko-političkih reformi odvija u specifičnom okruženju
društava sa nasleđenim navikama, običajima, tradicijama i vrednosnim
sistemima, konačni ishodi razlikuju se od zemlje do zemlje, u skladu sa
njihovim preduslovima za sprovođenje političke i ekonomske liberalizacije.
Jedna od formi u kojoj mogu biti iskazani pomenuti preduslovi jeste raspoloživost
socijalnog kapitala – resursa koji objedinjuje društvene norme kooperacije,
reciprociteta i poverenja, kao i društvene strukture, poput društvenih
mreža, grupa i asocijacija koje pojedincima omogućavaju pristup društvenim
resursima. Ovaj rad se bavi problemom nedostajućeg socijalnog kapitala
u zemljama koje prolaze kroz transformaciju i načinom na koji ovaj problem
utiče ekonomsko napredovanje i institucionalizaciju novog sistema koordinacije.
Ključne reči: transfornmacija, socijalni kapital, raspoloživost
socijalnog kapitala
