Vol.1, No 10, 2002 pp. 57 - 66
UDC 336.27(4-672)
CORPORATE INCOME TAX IN EU COUNTRIES COMPARATIVE
ANALYSIS
Jadranka Djurović-Todorović
Faculty of Economics, University of Niš, Serbia and Montenegro
If the EU aspires to become the "most competitive economy in the world"
by 2010, as agreed by EU leaders in Lisbon in 2000, corporate tax reform
should become a priority on the political agenda. The jungle of EU member
state tax system hinders competitiveness of European industry, big and
small, through high compliance costs, double taxation and protectionist
regulations. A more harmonized tax system should improve fairness, efficiency,
simplicity and transparency for operators.
Key words: Corporate income tax, Tax reform, European Union.
POREZ NA DOBIT PREDUZEĆA U ZEMLJAMA EU
KOMPARATIVNA ANALIZA
Direktni porezi u svim savremenim državama predstavljaju jedan od najizdašnijih
izvora prihoda državnog budžeta. Najznačajniji direktni porezi su porez
na dohodak fizičkih lica (gradjana) i porez na dohodak pravnih lica (porez
na dobit preduzeća).
Sve zemlje članice EU i većina drugih zemalja u svetu oporezuje profit
preduzeća. Kritičari poreza na dobit preduzeća ističu da oporezivanje profita
nije u skladu sa bazičnim stavom svake nacionalne ekonomije: da preduzeća
imaju odlučujuću ulogu u ostvarivanju privrednog razvoja. Naime, plaćanje
poreza na dobit preduzeća znači ili povećanje cena (prevaljivanje unapred)
ili smanjenje izdataka za radnu snagu i kapital (prevaljivanje unazad).
Medjutim, oni koji opravdavaju oporezivanje dobiti preduzeća, ističu
da su to u stvari plaćanja za javne usluge koje preduzeća koriste, kao
što je infrastruktura. S druge strane, ovaj poreski oblik znači "obezbedjenje
plaćanja poreza na dohodak fizičkih lica", jer da isti ne postoji fizička
lica bi u cilju izbegavanja plaćanja poreza na dohodak sve svoje viškove
prihoda transferisale u preduzeća.
U radu je učinjen osvrt na postojeću situaciju poreza na dobit preduzeća
u EU, gde se jasno vidi da sve zemlje EU imaju različite sisteme poreza
na dobit preduzeća (diferencirane poreske osnovice i poreske stope), kao
i na posledice ovakvog stanja na nivo i distribuciju poreskog opterećenja
preduzeća, na pojavu poreske arbitraže i prilično visokih troškova žalbi
preduzeća. U drugom delu rada akcenat je stavljen na razvoj poreske politike
u EU (program jedinstvenog tržišta, Montijev paket i statut evropskih kompanija).